અમૂલ્ય તક

માઈકલ ફેરેડે (1791-1867)     હમ્ફ્રી ડેવી  (1778-1829)

ફેરેડે એક લુહારનો છોકરો હતો. તેણે એ સમયના પ્રખ્યાત વિજ્ઞાની હંફ્રિ ડેવી ને પત્ર લખીને પોતાને રોયલ ઇન્સ્ટીટયુટ માં કામ કરવા માટે ગમે તે જગ્યા આપવા વિનંતી કરી.

ડેવીએ પોતાના મિત્રને કહ્યું, "ફેરેડે નામના યુવાનનો મારા ઉપર પત્ર આવ્યો છે, તે મારા વ્યાખ્યાનોથી ઘણો પ્રભાવિત હોય એમ લાગે છે. તેણે રોયલ ઇન્સ્ટીટયુટમાં કામ કરવા માટે કોઈ જગ્યાની મારી પાસે માગણી કરી છે. છોકરો ઉત્સાહી અને તરવરિયો લાગે છે. મારે શું કરવું??"

મિત્રે સલાહ આપી, ' તેને ગમે તે જગ્યા આપી દો. એક કામ કરો શીશીઓ ધોવાનું કામ આપો. જો એ ખરેખર કૈક કરવા ઇચ્છતો હશે તો જરૂરથી તે કરશે.'

ડેવીએ ફેરેડેને શીશીઓ ધોવાનું જ કામ સોંપ્યું. અને એક વૈદ્ય ની દુકાનમાં સામાન્ય નોકરી કરનાર ફેરેડે એ તરત જ ખુબ ઉત્સાહથી એ કામ સ્વીકારી લીધું. થોડા સમયમાં જ તે વિજ્ઞાનના ચમત્કારી પ્રયોગો કરવા લાગ્યો અને પોતે જે હતો એ બની ગયો....! 

જે લોકોને કશુંક કરવાની ઇચ્છા હોય છે તેઓ હાથમાં આવેલ દરેક તક ઝડપી લેતા હોય છે. એ તક ભલે ને શીશીઓના ઢગલામાં પડી હોય કે ઉકરડામાં!!!

એડિસન છાપાંઓ વેચીને પોતાનું ગુજરાન ચલાવતો હતો ત્યારે તેણે પોતાના જીવનમાં કેટલાક અમૂલ્ય પ્રયોગો કર્યા હતા. હેન્રી ફોર્ડે મોટરના એન્જિનના પ્રયોગો પોતાના રસોડામાં કર્યા હતા. ગોપાલકૃષ્ણ ગોખલે એ સુધરાઈના દિવાઓના અજવાળે પુસ્તકો વાંચ્યા હતા અને અભ્યાસ કરયો હતો.

અરે!! માઈકલ એન્જેલોએ એક વાર આરસના ટુકડાને બીજા પથ્થરો વચ્ચે પડેલો જોયો. કોઈક અણઘડ કારીગરે તેને ટાંચીને બગાડી અને આવડા મોટા ટુકડામાંથી કશુંય નહિ બની શકે એમ માની તેને ફેંકી દીધો હતો. એન્જેલોને એ ટુકડામાં પોતાના માટે તક દેખાઈ અને એમાંથી અતિશય ભવ્ય અને સુંદર ડેવિડની મૂર્તિ સર્જી, જે આજે પણ એક બેનમૂન કલાકૃતિ ગણાય છે!!